آخرین اخبار

نقش دانشگاه تبریز در پیروزی انقلاب اسلامی

دانشگاه تبریز، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین مراکز آموزش عالی ایران، به گواهی اسناد تاریخی، نقشی بی‌بدیل و بسیار مهم در شکل‌گیری و پیروزی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ ایفا کرد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تبریز، این دانشگاه، با توجه به جایگاه فرهنگی و پیشینه مذهبی تبریز، نه تنها بستری برای آموزش و پژوهش، بلکه به مرکزی برای تجمع و سازماندهی جنبش‌های دانشجویی و انقلابی مردم غیرتمند تبریز علیه رژیم شاه بود.

در روزهای شکل گیری انقلاب اسلامی، از تظاهرات بسیار مهم و قیام مردمی ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ که آغازگر موج جدید اعتراضات مردم مسلمان ایران علیه دژخیمان پهلوی بود تا فعالیت‌های پنهانی و آشکار دانشجویان در توزیع اعلامیه‌های حضرت امام و هدایت اعتصابات، دانشگاه تبریز به نمادی از مقاومت و پایداری در برابر رژیم پهلوی تبدیل شده بود.

تبریز، به دلیل فعالیت‌های حق طلبانه دانشجویان، به نمادی از مقاومت و مبارزه علیه حکومت جائر پهلوی در ایران تبدیل شده بود. این فعالیت‌ها نه تنها در محدوده دانشگاه بلکه در کل شهر و حتی فراتر از آن تأثیرگذار بود. تبریز پس از انتشار مقاله توهین‌آمیز “ایران و استعمار سرخ و سیاه” در روزنامه اطلاعات، به پا خاست و پس از قیام ۱۹ دی ۱۳۵۶مردم قم، در ۲۹ بهمن با تظاهرات گسترده، موج جدیدی از اعتراضات را در سراسر کشور آغاز کرد و در همه این حوادث، ردپای دانشگاه تبریز بسیار برجسته است.

مساجد تبریز، به ویژه مسجد جامع و مسجد شعبان، به کانون‌های مهم برای سازماندهی اعتراضات و تجمعات مردمی تبدیل شده بودند. روحانیون این شهر، مانند شهید آیت‌الله قاضی طباطبایی، نقش مهمی در هدایت و تشویق مردم به مبارزه داشتند. اغلب تظاهرات از مسجد جامع و دانشگاه تبریز آغاز می شد و به سرعت به سایر نقاط شهر گسترش می یافت. مردم با شعارهایی مثل “مرگ بر شاه” و “خمینی رهبر” به خیابان‌ها می ریختند. در همه این قیام های مردمی، دانشگاه تبریز نقش بسیار مهم و محوری بر عهده داشت.

تظاهرات مردمی و خونبار ۲۹ بهمن که یکی از خاستگاه های اصلی آن دانشگاه تبریز بود، با تدبیر و درایت مرحوم شهید قاضی و برخی دیگر از علمای تبریز، به سرعت تبدیل به یک قیام شد که شامل حمله به بانک‌ها، سینماها، و مراکز فرهنگی وابسته به رژیم و نیز به آتش کشیدن برخی از این مکان‌های وابسته به رژیم و مشروب فروشی ها بود. این حادثه باعث شد که موج اعتراضات در سراسر کشور شدت بگیرد. دانشگاه تبریز بعد از این قیام، به عنوان نماد مقاومت و آغاز جدیدی از مبارزات مردمی و دانشجویی شناخته شد.

چنانکه بیان گردید دانشگاه تبریز یکی از مراکز انتشار اعلامیه‌های امام خمینی (ره)  بود. دانشجویان به صورت پنهانی به چاپ و توزیع مواد مکتوب انقلابی و پیاده سازی نوارهای سخنرانی ایشان می‌پرداختند که این امر به آگاهی‌بخشی بیشتر مردم منجر می شد. این دانشگاه مکانی برای برگزاری مراسم‌ مذهبی، سخنرانی‌ها، مناظرات و جلسات هم‌اندیشی بود که به تقویت روحیه انقلابی و ایجاد فضای معنوی و انقلابی کمک می کرد. از چهره هایی که در جلسان انقلابی دانشگاه تبریز شرکت می کردند مرحوم شهید آیت الله قاضی، مرحوم شهید آیت الله مطهری و مرحوم علامه جعفری بود.

در جریان اعتراضات دانشگاه تبریز، تعدادی از دانشجویان این دانشگاه به شهادت رسیدند. این شهادت‌ها نه تنها انگیزه بیشتری به دانشجویان و مردم داد بلکه به عنوان نمادی از فداکاری و ایثار در راه آرمان‌های انقلاب اسلامی شناخته شد.

منبع:

دکتر محمدعلی پرغو، نقش دانشگاهیان تبریز در پیروزی انقلاب اسلامی

دکتر رحیم نیک بخت، جنبش دانشجویی تبریز به روایت اسناد و خاطرات

دکتر ناهید عابدینی، دانشگاه اذرابادگان به روایت اسناد

 دکتر اصغر نیشابوری، بیانیه های دانشگاهیان تبریز در جریان انقلاب

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا