سفر چهار روزه هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به جمهوری فدرال روسیه به ریاست نماینده عالی دولت در استان از ابعاد مختلف حایز اهمیت است.
آنچه در نگاه نخست انجام این سفر رسمی را مهم می کند، همگامی در راستای تحقق سیاست خارجی دولت رییسی مبنی بر اولویت توسعه ارتباطات با کشورهای همسایه است.
دوم اینکه این سفر به دعوت رییس جمهوری خودمختار تاتارستان روسیه فدرال و بر مبنای اصول حاکم بر روابط بین المللی مبنی بر ضرورت پاسخ سفر مقام های رسمی به خاک همدیگر انجام گرفت.
به عبارت دیگر انجام سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به شهر قازان، پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان، بنا بر دعوت رسمی عالی آرین مقام این جمهوری صورت گرفت؛ اتفاقی که در سیاست بین الملل از آن با عنوان تلاش برای ارتقای سطح مناسبات دوجانبه در راستای حسن همجواری یاد می شود.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که تبریز و قازان، شهرهای خواهرخوانده هستند و همین اتفاق، ضرورت تبادل هیات های اقتصادی میان دو شعر در چارچوب سیاست های رو به توسعه ایران و روسیه را دوچندان می کند.
چهارم اینکه تحلیلگران مسایل بین الملل می گویند که رفت و آمدهای دیپلماتیک میان کشورها از اصول اجتناب ناپذیر تعامل و موفقیت در حوزه مناسبات فرامرزی می باشد و سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به شهرهای قازان و تبریز از این منظر نیز حایز اهمیت است.
بر این مبنا، نگاه منصفانه به سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به روسیه مبین این واقعیت است که این سفرها باید به کرات و تعداد پرشمار از سوی طرفین انجام گیرد تا ضمن ایجاد زمینه های شناخت کافی به عنوان شرط اصلی برقراری تعاملات منتج به نتیجه در ابعاد مختلف تجاری، مالی، گردشگری و .‌‌.. بستر لازم برای بهره گیری از ظرفیت های موجود در دو طرف فراهم کند.
سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان و مسکو نیز در این چارچوب قابل ارزیابی است.
استقبال شخص رستم مینیخانوف، رییس جمهوری تاتارستان، از استاندار آذربایجان شرقی و هیات همراه در این سفر نشان داد تاتارها که پیش از این نیز دیدارهای رضایت بخشی از آذربایجان شرقی داشته اند، به توسعه مناسبات با این خطه علاقه مندند.
در تبیین این گزاره، اشاره به این نکته نیز ضروری است که جمهوری خودمختار تاتارستان از مناطق راهبردی روسیه فدرال محسوب می شود که صنایع مهمی همچون کارخانه خودروسازی کاماز با طیفی از تولیدات متنوع، هواپیماسازی، هلیکوپتر سازی، خودروسازی، چوب، صنایع سبک، ماشین سازی و فولاد، صنایع پزشکی و داروسازی، صنعت نفت، پتروشیمی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، تولید ابزار، الکترونیک، رادیو الکترونیک، اپتیکال و کشتی سازی را در خود جای داده است.
این جمهوری خودمختار با کمتر از چهار میلیون نفر جمعیت در زمینه صادرات، رتبه سوم روسیه را دارد، ضمن اینکه با ۱۱۰ کشور جهان دارای مناسبات اقتصادی است.
تامل در این داده ها حاکی از اهمیت ویژه جمهوری خودمختار تاتارستان در دایره مناسبات ایران و روسیه می باشد که آذربایجان شرقی به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز خود می تواند در این زمینه پیشرو باشد و سنت ارتباطی این جمهوری با استان های مختلف کشورمان، با اولویت آذربایجان شرقی نیز گویای همین واقعیت است.
هر چند واقعیت این است که بخش عمده ای از توافقات تجاری میان طرف ها گفت و گو در سفرهای خارجی به دلیل ماهیت محرمانه بودن آنها در رسانه ها بازتاب نمی یابد، اما دیدار استاندار آذربایجان شرقی با رییس آژانس توسعه فدرال جمهوری تاتارستان در سفر به قازان از عزم طرفین برای شکست تحریم های نامشروع غرب علیه آنها در قالب توسعه مناسبات دوجانبه در حوزه های مختلف حکایت دارد.
همراهی رییس جمهوری تاتارستان با استاندار آذربایجان شرقی در بازدید از نمایشگاه صنایع دستی ایران در قازان در این سفر نشان داد که تاتارها، اهمیت ویژه ای برای ایران به طور عام و آذربایجان شرقی به طور خاص در توسعه روابط فیمابین قایل هستند.
بدیهی است که سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به جمهوری تاتارستان در چارچوب تعاملات اقتصادی محدود نماند و دیدار استاندار این خطه با رییس دانشگاه قازان و بازدید وی از مسجد «قل شریف» از عمق مناسبات دو طرف برمبنای اشتراکات فرهنگی و دینی حکایت دارد.
توافق برای ایجاد دفتر اتاق بازرگانی تبریز در قازان و تاکید دو طرف بر لزوم تشکیل کارگروهی تخصصی که توافقات و تفاهم‌های صورت‌گرفته در سفر هیأت اقتصادی آذربایجان شرقی به تاتارستان را تا حصول نتیجه پیگیری کند، گویای ثمربخشی این گونه رفت و آمدهای دوجانبه در حوزه روابط بین الملل است.

سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی در جمهوری خودمختار تاتارستان پس از دو روز کاری فشرده با طرف های تاتار در مسکو، پایتخت روسیه، تداوم یافت.
نماینده عالی دولت سیزدهم در آذربایجان شرقی و هیات همراه در مسکو نیز روزهای پرکاری داشتند و ضمن برگزاری نشست فعالان اقتصادی استان با همتایان روس خود، میهمان نشستی نیز با حضور شرکت های فعال گردشگری روسیه شدند.
خرم در پایتخت اسلاوها با وزیر دولت فدرال مسکو نیز دیدار کرد، ضمن اینکه هیات اقتصادی همراه وی نشست پرباری نیز با مدیران بانک «نیر بیزنس» داشتند که در آن راه های توسعه مبادلات مالی و بانکی میان دو طرف و اهتمام طرف ایرانی برای رفع هر گونه مشکل احتمالی در آن بررسی و مورد تاکید قرار گرفت.
در نهایت باید گفت که سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به شهرهای قازان و مسکو می تواند بستر خوبی برای معرفی و عرضه توانمندی های این خطه در ورای مرزهای در حوزه های مختلف اقتصادی، گردشگری و فرهنگی باشد، به شرطی که چرخ این ترددهای دیپلماتیک متوقف نشود.
بدیهی است که تعداد و تکرار این قبیل اقدامات فراسرزمینی به عنوان اصل شناخته شده تعاملات بین الملل می تواند در به فعل رساندن ظرفیت های پرشمار آذربایجان شرقی و ارزآوری و ثروت آفرینی برای آن از طریق توسعه ص
ادرات نتایج قابل قبولی داشته باشد.